ΣΤΑ ΔΟΚΑΝΑ ΤΗΣ ΕΞΑΡΤΗΣΗΣ Ή ΓΙΑΤΙ ΤΟ ΨΕΜΑ ΕΧΕΙ ΚΟΝΤΑ ΠΟΔΑΡΙΑ

«Η «ελαφρότητα» με την οποία ο αρμόδιος υπουργός, μνημονιακά επαρκής, επιστημονικά όμως αδαής, βαφτίζει «απεξαρτησιογόνα» ουσίες εξαιρετικά εξαρτησιογόνες και δυνητικά θανατηφόρες, όπως η μεθαδόνη και η βουπρενορφίνη, (Σημείωση: Η έλλειψη γνώσεων φαρμακολογίας από έναν υπουργό ακόμη και αν αυτός είναι υπουργός υγείας συγχωρείται. H συνειδητή όμως παραποίηση της επιστημονικής γνώσης είναι ιατρικά επικίνδυνη και ηθικά απαράδεκτη)».

…Στο τελευταίο νεοφιλελεύθερο παραλήρημά του, χαρακτηρίζει τους εξαρτημένους ως «πρόβλημα που πρέπει να μοιραστεί σε όλους.

…Ζώντας το δικό του «παραμύθι» ως εθνικός σωτήρας, θεωρεί τα ολοκληρωμένα προγράμματα αντιμετώπισης της εξάρτησης ως «παραμύθι που πρέπει να τελειώνει» και προτείνει ουσιαστικά τη διανομή του υποκατάστατου με «κάνουλες», χωρίς κανέναν ουσιαστικό έλεγχο και χωρίς καμία δυνατότητα ψυχοκοινωνικής υποστήριξης».

Τα παραπάνω είναι μόνο μερικές από τις αντιδράσεις που δημοσίευσε ο σύλλογος εργαζομένων στον Ο.ΚΑ.ΝΑ. (ο κατ’ αλλά Οργανισμός «Καταπολέμησης» των Ναρκωτικών) για τις αποφάσεις του υπουργού υγείας να μεταφέρει τις υπάρχουσες μονάδες υποκατάστασης στα νοσοκομεία και να ανοίξουν επιπλέον 17 μονάδες. Βέβαια δεν μπορούσαμε να φανταστούμε πως οι δηλώσεις του υπουργού θα ήταν προάγγελος του νέου σχεδίου νόμου που έφερε μέσα στον Αύγουστο ο υπουργός δικαιοσύνης και αφορά την αποποινικοποίηση των ουσιών.

Όλα αυτά φυσικά συνάδουν με το γενικότερο πολιτικό και οικονομικό κλίμα που απαιτεί καλλικρατικοποίηση σε όλα τα πεδία των προνοιακών υπηρεσιών του κράτους. Η μόνη αλήθεια που κρύβεται πίσω από τέτοιες αποφάσεις, είναι η δυνατότητα για καλύτερη κεντρική διαχείριση του ήδη μειωμένου κρατικού προϋπολογισμού για τους εμπλεκόμενους φορείς και παράλληλα η επιδίωξη για μείωση του κόστους των υπηρεσιών ανά εξυπηρετούμενο.

Παράλληλα όμως λέγονται πολλά ψέματα και υποκρύπτονται άλλες αλήθειες, σημαντικότερες και με μεγάλο κοινωνικό κόστος.

Το επιχείρημα του υπουργού υγείας για διάχυση των μονάδων υποκατάστασης σε όλα τα νοσοκομεία, προκειμένου να σταματήσει η λίστα αναμονής των χρηστών για εισαγωγή στη χορήγηση από τον Ο.ΚΑ.ΝΑ. θα είχε νόημα, αν παρουσιάζονταν ολοκληρωμένα οι μελέτες που έγιναν, ή που θα έπρεπε να γίνουν, με τα ωφέλει από την μετεγκατάσταση σε σχέση με την σημερινή κατάσταση. Επίσης δε έχει διευκρινιστεί, πως για την αύξηση της λίστας ευθύνη έχει αποκλειστικά ο Ο.ΚΑ.ΝΑ. και η πολιτική ηγεσία του, που τόσα χρόνια κατεύθυναν τον κόσμο στην «ασφάλεια» και τη «σωτηρία» της μεθαδόνης, ενώ παράλληλα για πολιτικές σκοπιμότητες δεν έδιωχναν κανένα από το πρόγραμμα ανεξάρτητα τις υποτροπές του, ενώ παράλληλα γέμιζαν τους μεθαδομανείς με χάπια βενζοδιαζεπίνες.

Ενδιαφέρον πάνω σε αυτό το θέμα παρουσιάζει το δελτίο τύπου που εξέδωσε το ΚΕ.ΘΕ.Α. για τις ανακοινώσεις Λοβέρδου και αναφέρει πως:

«Η συνεχής αύξηση της «λίστας της ντροπής» είναι απόρροια της αντίληψης ότι υπάρχουν άνθρωποι καταδικασμένοι να ζήσουν και να πεθάνουν εξαρτημένοι, και των πρακτικών – ειδικών και υπευθύνων – που οδήγησαν στην απαξίωση τα προγράμματα υποκατάστασης».

Συγχρόνως αυξήθηκε η ανοχή των προγραμμάτων για υποτροπές πέραν τις ηρωίνης σε άλλες ουσίες, ενώ όλες οι θέσεις απασχόλησης στον Ο.ΚΑ.ΝΑ (στο ΚΕ.ΘΕ.Α. και στο 18 Άνω) πέρναγαν εκτός ΑΣΕΠ βρίσκοντας έτσι η πολιτική πλέμπα που τον διοικούσε παραθυράκι στον διορισμό κομματικών παιδιών.

Δυστυχώς όμως τα πρώτα θύματα αυτής της αλλαγής φαίνεται να είναι αυτά τα κομματικά παιδιά που σήμερα αναγκάζονται να ξεμπροστιάσουν τον υπουργό υγείας και να πουν τα σύκα – σύκα και τη σκάφη – σκάφη.

Άλλη μεγάλη αλήθεια που δεν δηλώνεται σε κανένα ΜΜΕ είναι η κατ’ ευφημισμόν αποτελεσματικότητα που είχε ο ΟΚΑΝΑ από το 1996 μέχρι σήμερα. Τότε μίλαγαν για μείωση της βλάβης με σκοπό την ομαλή απεξάρτηση. Σήμερα μετρούν άλλους δείκτες όπως θνησιμότητας από ναρκωτικά, δυνατότητα ένταξης σε πρόγραμμα, με κορυφαία δήλωση του υπουργού πως οι χρήστες είναι άρρωστοι και όχι λάτρεις των ουσιών.

Οι μείωση της πολυπόθητης βλάβης τελικά δεν ευοδώθηκε αντιθέτως η κοινωνική, προσωπική και οικογενειακή βλάβη (πολλές φορές ανεπανόρθωτη) των χρηστών κινητοποίησε το υπουργείο να λάβει αυτές τις νέες αποφάσεις.

Αν παραφράζοντας τον ποιητή ότι όποιος σπέρνει καταιγίδες θερίζει θύελλες, στη περίπτωση της διαχείρισης του προβλήματος των ναρκωτικών από το κράτος, οι θύελλες έχουν ήδη σηκωθεί και ισοπεδώνουν στο διάβα τους όχι μόνο τους χρήστες και τις οικογένειες τους αλλά και τον ίδιο τον κοινωνικό ιστό που τραντάζεται από την αναποτελεσματικότητα των πολιτικών αποφάσεων των χορηγηθέντων κρατικά ναρκωτικά.

Όπως και νάχει ο σοφός λαός λέει πως το ψέμα έχει κοντά ποδάρια. Στη χώρα μας το δόκανο της εξάρτησης αποτελείται από δυο σιαγόνες, όπου ο ένας είναι οι ίδιες οι ουσίες και ο άλλος η κρατική πολιτική για την απεξάρτηση. Στη μέση δυστυχώς είναι ο κάθε χρήστης και η οικογένειά του.

Εμμανουήλ ΚΟΥΚΙΔΗΣ, Κοινωνιολόγος.