Κεφάλαιο 2. Τρόποι αντιμετώπισης του προβλήματος των ναρκωτικών στην Ευρώπη – επισκόπηση. Τρόποι θεραπείας και μείωσης των επιβλαβών συνεπειών. Τρόποι μείωσης των επιβλαβών συνεπειών
Στη Γερμανία και την Ελλάδα, η εθνική στρατηγική για τα ναρκωτικά περιλαμβάνει σαφή μέτρα για την πρόληψη των λοιμωδών νοσημάτων, η οποία ωστόσο δεν προσδιορίζεται ρητά ως στόχος.
Οι εν λόγω στρατηγικές για την πρόληψη των λοιμωδών νοσημάτων είναι στις περισσότερες περιπτώσεις αρκετά πρόσφατες και η χρονική στιγμή της υιοθέτησής τους συμπίπτει σε ορισμένες χώρες με την προηγούμενη στρατηγική της ΕΕ για τα ναρκωτικά (2000–04), στο πλαίσιο της οποίας η μείωση της επίπτωσης λοιμωδών νοσημάτων στους χρήστες ναρκωτικών κατέστη για πρώτη φορά ευρωπαϊκός στόχος.
Σύμφωνα με τις εκθέσεις των εθνικών εστιακών σημείων (35), οι στόχοι και οι ομάδες στόχοι που περιλαμβάνονται στις εθνικές στρατηγικές μαρτυρούν υψηλό επίπεδο συνέργιας σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Οι ομάδες στόχοι περιλαμβάνουν, πέραν των χρηστών ενέσιμων ναρκωτικών, τα άτομα που ασκούν επαγγέλματα σχετιζόμενα με το σεξ και τους κρατουμένους. Ιδιαίτερα στα νέα κράτη μέλη της Κεντρικής Ευρώπης, αλλά και στη Νορβηγία, οι νέοι και όσοι δεν κάνουν ενέσιμη χρήση αντιμετωπίζονται σαφώς ως περαιτέρω ομάδες στόχοι για την ανάληψη δράσης στο πλαίσιο της πρόληψης των λοιμωδών νοσημάτων. Οι πολιτικές της Δανίας και της Εσθονίας διευρύνουν ακόμα περισσότερο τις ομάδες στόχους, περιλαμβάνοντας ομάδες που έρχονται σε στενή επαφή με χρήστες ναρκωτικών.
Σε πολλές χώρες της ΕΕ, οι στρατηγικές που στοχεύουν στη μείωση των λοιμωδών νοσημάτων είναι σαφέστατα προσανατολισμένες στον ιό HIV/AIDS, ιδιαίτερα δε στην Εσθονία, την Ισπανία, την Κύπρο, τη Λεττονία και τη Λιθουανία. Ωστόσο, σε 10 χώρες (37 %), στις στρατηγικές για τα λοιμώδη νοσήματα μνημονεύεται ρητά η πρόληψη της ηπατίτιδας C στους χρήστες ναρκωτικών (36). Η Ιρλανδία ξεκίνησε μια διαδικασία διαβούλευσης το 2004, στο πλαίσιο της κατάρτισης μιας τέτοιας στρατηγικής, και στη Γερμανία εκδόθηκαν συστάσεις για την πρόληψη και τη θεραπεία. Στην Αυστρία, η συζήτηση μεταξύ των επαγγελματιών του τομέα και η δημόσια συζήτηση τροφοδοτήθηκαν από ένα διεθνές συνέδριο που πραγματοποιήθηκε για το συγκεκριμένο θέμα στη Βιέννη το 2005.
Οι στρατηγικές μείωσης των επιβλαβών συνεπειών αποτελούν σημαντικό σκέλος των τρόπων αντιμετώπισης της χρήσης ναρκωτικών στην Ευρώπη σήμερα, και η βελτίωση της πρόσβασης σε υπηρεσίες για την πρόληψη και τη μείωση των επιβλαβών συνεπειών για την υγεία είναι βασική προτεραιότητα της στρατηγικής της ΕΕ για τα ναρκωτικά (2005–12). Η κοινή στρατηγική πλατφόρμα για τη μείωση των επιβλαβών συνεπειών για την υγεία που παρέχει η στρατηγική της ΕΕ για τα ναρκωτικά εκφράζεται σε πολλές εθνικές πολιτικές ανά την ΕΕ και υποστηρίζει την εναρμόνιση των τρόπων αντιμετώπισης που βασίζονται σε τεκμηριωμένα στοιχεία στον τομέα αυτό.
Το 2004 καταγράφηκε βελτίωση στην παρακολούθηση της διαθεσιμότητας συρίγγων σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Ωστόσο, στις περισσότερες χώρες ελάχιστες πληροφορίες καταγράφονται σε εθνικό επίπεδο σχετικά με την παροχή, τη χρήση και την κάλυψη του ευρέος φάσματος άλλων σημαντικών υπηρεσιών που παρέχονται από υπηρεσίες άμεσης πρόσβασης. Δεν είναι εύκολο να σχηματιστεί πλήρης εικόνα σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Ένα σχέδιο για τη βελτίωση της κατάστασης όσον αφορά τα στοιχεία περιγράφεται στο πλαίσιο «Οι υπηρεσίες άμεσης πρόσβασης ως σημαντική πηγή στοιχείων».