Κεφάλαιο 2. Τρόποι αντιμετώπισης του προβλήματος των ναρκωτικών στην Ευρώπη – επισκόπηση. Πρόληψη. Επικεντρωμένη πρόληψη

Με την αναγνώριση και την ανάπτυξη της προσέγγισης επικεντρωμένης πρόληψης από τα περισσότερα κράτη μέλη, οι ευάλωτες ομάδες αποτελούν όλο και περισσότερο στόχο σχετικών προγραμμάτων. Για παράδειγμα, η Γερμανία, η Ελλάδα, το Λουξεμβούργο, η Αυστρία, η Φινλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο αναφέρουν προγράμματα με στόχο τους νεαρούς παραβάτες.

Ορισμένες χώρες (π.χ. Πολωνία και Σλοβακία) έχουν αρχίσει να δίνουν έμφαση στις ευάλωτες ομάδες. Στη Σουηδία, η πιο εμφανής αύξηση σε σχέση με προγενέστερα έτη όσον αφορά τις δραστηριότητες σημειώθηκε στα προγράμματα για τα παιδιά προσχολικής ηλικίας που βρίσκονται σε κίνδυνο και τους μαθητές με εξωτερικευμένη συμπεριφορά. Ο αριθμός των δήμων που εφαρμόζουν τα προγράμματα αυτά έχει σχεδόν διπλασιαστεί. Επίσης, η Νορβηγία αναπτύσσει εθνική στρατηγική έγκαιρης πρόληψης κατά της προβληματικής χρήσης ναρκωτικών και αλκοόλ, στο πλαίσιο της οποίας οι προσπάθειες πρόληψης θα στοχεύσουν ειδικά ομάδες κινδύνου. Οι προσεγγίσεις που δεν βασίζονται στην αποχή είναι αποτελεσματικές ως προς τη μείωση όχι μόνο της κατανάλωσης αλλά και της έναρξης χρήσης ναρκωτικών στις ομάδες στις οποίες η χρήση ναρκωτικών βρίσκεται ήδη στα αρχικά στάδια. Έτσι, στην Πολωνία εφαρμόζεται σε εθνικό επίπεδο πρόγραμμα για την αλλαγή της συμπεριφοράς ευάλωτων παιδιών ή παιδιών που βρίσκονται ήδη στα αρχικά στάδια της χρήσης ναρκωτικών σε σχέση με την τοξικομανία. Συγκεκριμένος στόχος του πολωνικού προγράμματος είναι η στήριξη της οικογένειας για την επίλυση προβλημάτων ναρκωτικών. Από την άποψη αυτή, βοηθάει το γεγονός ότι η έννοια της επικεντρωμένης πρόληψης δεν επικεντρώνεται στη χρήση ναρκωτικών και δεν στιγματίζει τη χρήση ναρκωτικών• αντ’ αυτού, επικεντρώνεται στην ευπάθεια υπό την ευρύτερη έννοια.

Τα κράτη μέλη αναφέρουν όλο και συχνότερα τη στόχευση συγκεκριμένων εθνοτικών ομάδων στο πλαίσιο των πολιτικών επικεντρωμένης πρόληψης. Τέσσερις χώρες (Βέλγιο, Γερμανία, Ιταλία και Λουξεμβούργο) ανέφεραν νέα σχέδια στον τομέα αυτό. Στην Ιταλία, προτεραιότητα πολλών σχεδίων αποτελεί πλέον η προστασία παιδιών, μητέρων και οικογενειών μεταναστών ή ατόμων που ανήκουν σε εθνοτικές μειονότητες. Το Λουξεμβούργο αναφέρει ότι δίνεται ιδιαίτερη προσοχή στους νέους και στη μεγαλύτερη κοινότητα μεταναστών, με επικέντρωση στις γλωσσικές και κοινωνικοπολιτισμικές ιδιαιτερότητες.