Ενέσιμη χρήση ναρκωτικών και προβλήματα υγείας που συνδέονται με αυτή: ένας διαρκής σύντροφος

Σε πολλές χώρες η ενέσιμη χρήση ναρκωτικών είναι σχεδόν συνώνυμη με τη χρήση ηρωίνης, με ορισμένες όμως εξαιρέσεις, καθώς ορισμένες χώρες της ΕΕ αναφέρουν σημαντικά επίπεδα ενέσιμης χρήσης διεγερτικών, κυρίως στους χρήστες αμφεταμίνης που κάνουν «βαριά» χρήση. Αντικατοπτρίζοντας σε κάποιο βαθμό την εικόνα για την ηρωίνη, οι διαθέσιμες πληροφορίες στο σύνολό τους υποδηλώνουν μια γενική μείωση στην ενέσιμη χρήση της ηρωίνης μακροπρόθεσμα. Ωστόσο, σε πολλά νέα κράτη μέλη τα ποσοστά ενέσιμης χρήσης ναρκωτικών παραμένουν υψηλά. Ένας σημαντικός περιοριστικός παράγοντας στο σημείο αυτό είναι ο ανεπαρκής αριθμός διαθέσιμων εκτιμήσεων της ενέσιμης χρήσης ηρωίνης. Επιπλέον, σύμφωνα με μελέτες για την ενέσιμη χρήση, σε ορισμένες περιοχές παρουσιάζεται πρόσφατα ελαφριά αύξηση. Η πιο ολοκληρωμένη εικόνα αυτής της συμπεριφοράς παρέχεται από την παρακολούθηση των χρηστών ηρωίνης υπό θεραπεία, στους οποίους η αναλογία ενέσιμων χρηστών έχει μειωθεί δραματικά σε ορισμένες χώρες, ενώ σε άλλες όχι. Είναι αξιοσημείωτο ότι, από τα παλαιά κράτη μέλη, η Δανία η Ελλάδα, η Ισπανία, η Γαλλία, η Ιταλία και το Ηνωμένο Βασίλειο ανέφεραν μείωση των ποσοστών ενέσιμης χρήσης ναρκωτικών στους χρήστες ηρωίνης υπό θεραπεία.

Η σχέση μεταξύ της ενέσιμης χρήσης ναρκωτικών και των προβλημάτων υγείας είναι γνωστή. Οι χρήστες ενέσιμης μορφής ναρκωτικών διατρέχουν υψηλό κίνδυνο υπερβολικής δόσης και σοβαρών μολύνσεων καθώς και άλλων προβλημάτων υγείας, όπως είναι η σηψαιμία και η θρόμβωση. Η μόλυνση από τον ιό HIV είναι ο κίνδυνος για την υγεία από τη συγκεκριμένη χρήση ναρκωτικών που κινητοποιεί περισσότερο τους μηχανισμούς προστασίας της δημοσίας υγείας στην Ευρώπη και σχεδόν όλες οι χώρες έχουν στρατηγικές με στόχο την πρόληψη νέων μολύνσεων. Για παράδειγμα, η χορήγηση βελόνων και συρίγγων που κάποτε εθεωρείτο αμφιλεγόμενη παρέμβαση είναι διαθέσιμη σε ορισμένο βαθμό στο σύνολο των κρατών μελών, αν και η κάλυψη διαφέρει σημαντικά μεταξύ των κρατών. Οι περισσότερες χώρες αναφέρουν χαμηλά ποσοστά νεοδιαγνωσθεισών μολύνσεων από τον ιό HIV που αποδίδονται στην ενέσιμη χρήση ναρκωτικών και τα ποσοστά μολύνσεων από τον ιό HIV στους χρήστες ενέσιμων ναρκωτικών υπολογίζεται ότι είναι κάτω από 5%. Ωστόσο, και πάλι πρέπει να ληφθούν υπόψη δύο σημαντικοί παράγοντες: πρώτον, δύο από τις μεγαλύτερες χώρες που πλήττονται περισσότερο από το AIDS σε σχέση με τους χρήστες ενέσιμων ναρκωτικών, η Ισπανία και η Ιταλία, επί του παρόντος δεν παρέχουν εθνικά στοιχεία από την αναφορά περιπτώσεων HIV και, δεύτερον, αναφέρεται ότι η μετάδοση του ιού HIV συνεχίζεται σε ορισμένες ομάδες χρηστών ενέσιμων ναρκωτικών σε όλη την Ευρώπη. Επιπλέον, σε ορισμένες από τις πληθυσμιακές ομάδες που μελετήθηκαν παρουσιάζονται ακόμα και ενδείξεις αύξησης.

Μια πολύ πιο αρνητική εικόνα παρουσιάζεται στα ποσοστά μολύνσεων από τον ιό της ηπατίτιδας (HCV), που παραμένουν σχεδόν καθολικά υψηλά στους χρήστες ενέσιμων ναρκωτικών. Η αντιμετώπιση των προβλημάτων υγείας που συνδέονται με τον ιό HCV στους χρήστες ενέσιμων ναρκωτικών και στους πρώην χρήστες ενέσιμων ναρκωτικών είναι πολύ πιθανόν να εξακολουθήσει να επιφέρει σημαντικό κόστος για την υγεία για πολλά ακόμη χρόνια. Εάν καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι η ενέσιμη χρήση ναρκωτικών ενδέχεται να μειώνεται ελαφρώς και ότι η Ευρώπη ανταποκρίθηκε σωστά στην πρόκληση που τέθηκε ενώπιόν της από την επιδημική εξάπλωση του ιού HIV κατά τη δεκαετία του ’90, υπάρχει πραγματικός κίνδυνος να επέλθει εφησυχασμός ως προς τους κινδύνους που εξακολουθεί να εγκυμονεί για την υγεία η συμπεριφορά αυτή. Τα υψηλά επίπεδα ενδημικής μόλυνσης από τον ιό HCV, η συνεχιζόμενη μετάδοση στους χρήστες ενέσιμων ναρκωτικών, με αυξημένη επίπτωση να παρατηρείται σε ορισμένες ομάδες, και η μεγάλη ομάδα υψηλού κινδύνου χρηστών ενέσιμων ναρκωτικών σε ορισμένα νέα κράτη μέλη καταμαρτυρούν την ανάγκη η ενέσιμη χρήση ναρκωτικών και τα σχετιζόμενα με αυτή προβλήματα υγείας να εξακολουθήσουν να θεωρούνται μείζονα ζητήματα δημόσιας υγείας στην Ευρώπη, καθώς και καίριος τομέας επαγρύπνησης όσον αφορά την πολιτική για τα ναρκωτικά και την έρευνα.